طلای شکسته یعنی چه؟ مقایسه با سکه و طلای آب شده برای سرمایه‌گذاری

منظور از طلای شکسته (Scrap Gold) هر نوع طلای دست دوم یا مستعملی است که دیگر قابل استفاده و فروش نباشد. ارزش طلای شکسته به وزن و عیار آن است.

طلای شکسته چیست؟

اگر گردنبند، انگشتر، دستبند و هر نوع زیور‌آلات طلا، ترک خورده باشد یا آسیب دیده باشد به آن طلای شکسته می‌گویند. شاید بهتر باشد بگوییم هر نوع طلای مستعملی که دیگر قابل استفاده نباشد، به نوعی طلای شکسته است. همچنین به جای زیور‌آلات «قطعه طلا» بهتر است، چون دندان طلای شکسته هم جزو همین نوع محسوب می‌شود. واژه «شکسته» به این معنی نیست که با چیز کم ارزشی مواجه باشید، اتفاقا برعکس این نوع طلاها همچنان ارزش طلا بودن خود را دارند.

به بیان دیگر، طلای شکسته همان طلای قابل ذوب است؛ یعنی طلاساز می‌تواند آن را بخرد، ذوب کند و دوباره با آن طلای نو بسازد. مهم وزن و عیار طلا است که خدشه‌ای به آن وارد نشده است.

انواع طلای شکسته چیست؟

طلای شکسته می‌تواند به شکل‌های زیر باشد:

کاربرد طلای شکسته چیست؟

سرمایه‌گذاری مهم‌ترین و اصلی‌ترین کاربرد طلاهای شکسته است به ویژه اگر سرمایه‌گذار خرد باشید. از آنجا که طلا شکسته معادل طلای آب شده است، می‌توانید آن را با گرم‌های پایین و حتی سوت طلا هم خریداری کنید.

مزایا و معایب طلای شکسته

• بدون اجرت ساخت و مالیات
• نقدشوندگی بالا
• مناسب برای سرمایه‌گذاری با سرمایه کم
• قیمت پایین‌تر از طلای نو
• تنوع بالا

• درست نبودن عیار طلا
• احتمال تقلبی بودن

راهنمای خرید طلای شکسته

قبل از هر چیز باید بدانید خرید طلای شکسته از جانب شما به عنوان سرمایه‌گذار کار چندان ساده‌ای نیست. اگر چه گفته می‌شود در طلافروشی‌ها می‌توانید طلای شکسته بخرید اما در عمل دشواری‌ها و محدودیت‌های خاص خود را دارد. حالا فرض کنید طلافروشی را پیدا کرده‌اید که طلای شکسته می‌فروشد، برای خرید حتما به نکات زیر دقت کنید:

انتخاب طلای شکسته مناسب

برای خرید طلای شکسته به سراغ قطعاتی نروید که نگین و سنگ داشته باشند. چون زمانی که بخواهید طلا را بفروشید وزن این سنگ‌های تزئینی از وزن طلا کم می‌شود.

همچین برخی مصنوعات طلا که تعداد جوش زیادی دارند انتخاب‌های مناسبی نمی‌توانند باشند. برای مثال می‌توان به دستبندهای توری پیچیده یا گوشواره‌های با لحیم‌های متعدد اشاره کرد. لحیم‌کاری‌ها عیار واقعی قطعه را کاهش می‌دهند.

بهترین قطعات طلا برای خرید طلای شکسته الگنو و انگشتر است.

بررسی ظاهر طلا

رنگ و بافت فلز را بررسی کنید. طلای اصل بافتی یکنواخت دارد و اثری از لکه‌های رنگی، پوسته یا لایه روی آن دیده نمی‌شود. اگر چنین ظاهری دیدید احتمالا با آبکاری یا روکش مواجه هستید.

اگر بخواهید خیلی تخصصی ظاهر طلای شکسته را بررسی کنید می‌توانید از لوپ جواهرشناسی یا ذره بین طلا فروشی استفاده کنید. به این ترتیب می‌توانید آسیب‌ها،‌ قسمت‌های لحیم شده و ترک‌ها را دقیق و حرفه‌ای بررسی کنید. همچنین گاهی عیار طلا (مثل ۷۵۰ یا ۱۸K) خیلی ریز و در گوشه پنهان حک می‌شود. با لوپ می‌توانید مطمئن شوید حک واقعی و دستکاری نشده است.

بهتر است قبل از خرید طلای شکسته عکس واضحی از قطعه قبل از تحویل بگیرید.

مشخص کردن عیار

طلای شکسته گاهی آلیاژ نامناسب دارد یا در اثر تعمیر زیاد ناخالص شده است. برای همین اگر قصد دارید آن را بخرید حتما از طلافروش بخواهید تست عیار رسمی (XRF) را انجام دهد. در آزمایش XRF، طلا‌فروش با تاباندن مقدار خیلی کمی پرتو X به سطح طلا، ترکیب شیمیایی آن را می‌سنجد. به این ترتیب تشخیص می‌دهد که دقیقا چه فلزاتی در آن وجود دارد، مثلا چند درصد طلا، چند درصد مس، نقره یا نیکل.

همه طلا‌فروشی‌ها دستگاه آزمایش XRF را ندارند، به همین دلیل شاید مجبور شوید برای تعیین دقیق عیار، طلاها را به آزمایشگاه‌ بفرستید.

مشخص کردن وزن طلای شکسته

برای تعیین وزن دقیق طلا چند نکته زیر می‌تواند کاربردی باشد:

• مطمئن شوید که ترازو دقیق است و صفرش درست تنظیم شده باشد. برای بررسی ترازوی طلا‌فروش خودتان باید راه‌حل مناسبی پیدا کنید! اما شاید بهتر باشد پس از خرید، از یک طلافروش دیگر بخواهید طلاها را دوباره برایتان وزن کند.
• اگر طلای شکسته قفل، نگین یا سنگ دارد، حتما از طلافروش بخواهید قبل از وزن کردن آن‌ها را جدا کند. شما باید وزن خالص طلا را بدانید.
• چنانچه طلا‌ها داخل بسته پلاستیکی یا نایلون است، بخواهید آن‌ها را بیرون بیاورد و بعد وزن کند.
• اگر طلافروش، طلاها را از محلول شست‌وشو یا آب بیرون آورد، صبر کنید تا کاملا خشک شوند. حتی چند قطره آب می‌تواند عدد ترازو را تغییر دهد.
• چنانچه قصد دارید چندین قطعه طلای شکسته بخرید، حتما وزن آن‌ها را جداگانه از طلافروش بخواهید.

قیمت طلای شکسته

طلای شکسته اجرت ساخت و مالیات ندارد، یعنی موقع خرید فقط وزن و عیار آن ملاک محاسبه قیمت است. علاوه‌بر این، قیمت آن معمولا از طلای نو کمی کمتر است.

دریافت رسید

اگر توانستید از طلافروشی، طلای شکسته بخرید حتما رسید فاکتور طلا را دریافت کنید. شما باید به صورت مکتوب سندی داشته باشید که مشخصات طلای خریداری شده مانند وزن، عیار، قیمت هر گرم، مجموع، تاریخ و مهر مغازه در آن به طور رسمی ثبت شده باشد.

طلای شکسته اجرت ساخت و مالیات ندارد.

راهنمای فروش طلای شکسته

برای فروش طلای دست دوم و شکسته به نکات زیر توجه کنید:

• زمانی که قصد فروش طلای شکسته را دارید، بهتر است از زوایای مختلف از آن عکس‌های شفاف بگیرید تا سندی مطمئن داشته باشید.
• قیمت طلا را از منابع معتبر مانند وال‌گلد حتما بررسی کنید.
• عیار طلا را با روش‌های مطمئن مانند تست XRF تعیین کنید.
• وزن طلاهای شکسته را دقیق مشخص کنید، اگر فاکتور دارید حتما آن را به همراه داشته باشید.
• محاسبه قیمت براساس قیمت روز طلا انجام می‌شود.
• فاکتور فروش با درج اطلاعات مهم مانند نام و مهر فروشگاه، تاریخ معامله، وزن و عیار طلا را دریافت کنید.

هنگام فروش طلای شکسته، طلافروش مبلغی را به عنوان «ناخالصی و حق ذوب» از شما می‌گیرد.

آیا طلای شکسته نقدشوندگی بالایی دارد؟

طلاهای شکسته ارزش ذاتی طلا را دارند و چنانچه عیار و وزن آن‌ها دقیقا مشخص و معتبر باشد، نقد‌شوندگی بالایی دارند. چون برای طلا‌فروش مهم نیست طلا زیباست یا شکسته، فقط مقدار عیار و وزن آن را می‌سنجد.

برای سرمایه‌گذاری طلای دست دوم بخریم یا طلای شکسته؟

در عمل طلای دست‌دوم و طلای شکسته هر دو ریسک دارند، چون برخلاف طلای نو هیچ ضمانت رسمی، فاکتور معتبر یا مهر استانداردی پشت آن‌ها نیست. طلای شکسته و طلای دست‌دوم برای کسی مناسب است که بازار و عیارشناسی را بلد باشد، نه برای کسی که صرفا دنبال سرمایه‌گذاری امن است. جدول زیر مقایسه طلای دست دوم و طلای شکسته را نشان می‌دهد تا بتوانید بهتر یکی از این دو را انتخاب کنید:

طلای شکسته بخریم یا آب شده؟

بسیار زیاد می‌شنوید که طلای شکسته همان طلای آب شده است. این حرف درست است به شرطی که از عیار و خلوص طلای‌های شکسته مطمئن باشید. در غیر این صورت سرمایه‌گذاری روی طلای آب شده امن‌تر است، چون:

• عیارش مشخص است.
• فاکتور رسمی و شماره قبض ری‌گیری دارد.
• در هر شهر و طلافروشی قابل فروش است.
• قیمتش دقیقا بر اساس مظنه‌ روز محاسبه می‌شود.

جدول زیر مقایسه طلای آب‌شده و شکسته را نشان می‌دهد:

خرید طلا شکسته بهتر است یا سکه؟

برای انتخاب سکه یا طلای شکسته باید بتوانید به چند سوال زیر پاسخ دهید:

• قصد سرمایه‌گذاری بلند‌مدت دارید یا کوتاه‌مدت؟
• چه میزان سرمایه دارید؟
• چقدر با با بازار طلا و سرمایه‌گذاری آشنا هستید؟

اگر سرمایه کمی دارید و به فکر سرمایه‌گذاری بلند‌مدت هستید، طلای شکسته می‌تواند انتخاب بهتری باشد به شرطی که از عیار و خلوص آن کاملا مطمئن باشید.

در مقابل سکه دارایی امن‌تری است چون:

• تایید بانک مرکزی را دارد.
• عیار و وزن آن‌ استاندارد و معتبر است.
• نقدشوندگی بالا و بی‌دردسر دارد.

با این وجود برای خرید سکه نیاز به سرمایه بیشتری دارید و برای افرادی که سرمایه محدودی دارند، شاید خرید انواع مسکوکات طلا امکان‌پذیر نباشد. همچنین سکه گرفتار معضلی به نام حباب است و همین موضوع می‌تواند سود یا زیان شما را در خرید و فروش تحت تاثیر قرار دهد. به همین دلیل اگر با بازار طلا آشنا هستید، نوسان‌گیری را می‌دانید و می‌خواهید سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت داشته باشید خرید سکه می‌تواند برایتان جذاب باشد.

اگر سرمایه محدودی دارید و می‌خواهید روی طلای فیزیکی سرمایه‌گذاری کنید، بهتر است به‌جای خرید طلای شکسته و دست دوم، طلای آب‌شده استاندارد بخرید. طلای آب‌شده به دلیل نداشتن اجرت ساخت و نزدیک بودن قیمتش به نرخ روز طلا، گزینه‌ای اقتصادی‌تر و شفاف‌تر است.

پلتفرم وال‌ گلد این امکان را فراهم کرده تا با هر میزان سرمایه، طلای دارای انگ معتبر و تاییدیه ری‌گیری را به‌صورت آنلاین بخرید، نگه دارید یا تحویل فیزیکی بگیرید.

جمع‌بندی

طلای شکسته اگرچه از نظر ارزش ذاتی تفاوتی با سایر انواع طلا ندارد، اما به دلیل ابهام در عیار، نبود فاکتور طلا فروشی و احتمال تقلب، گزینه‌ پرریسکی برای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود. با این حال، برای کسانی که شناخت کافی از بازار طلا دارند یا به دنبال خرید طلا با سرمایه‌ پایین هستند، می‌تواند انتخابی مقرون‌به‌صرفه‌ای باشد. در مقابل، طلای آب‌شده پلمب‌شده یا سکه طلا، شفافیت و امنیت سرمایه‌گذاری بیشتری دارند.

سوالات متداول

طلای شکسته از کجا بخریم؟

طلا‌فروشی‌ها محلی و خرده در دسترس‌ترین و رایج‌ترین مکان‌ها برای خرید و فروش طلاهای شکسته هستند.

طلای شکسته فاکتور دارد؟

معمولا برای طلای شکسته فاکتور طلا فروشی نمی‌دهند.

طلای شکسته اجرت دارد؟

خیر. طلای‌های شکسته اجرت ساخت و مالیات ندارند.

طلای شکسته بخریم یا نه؟

اگر سرمایه محدودی دارید و از عیار و خلوص طلای شکسته مطمئن هستید، خرید طلاهای شکسته می‌تواند جذاب باشد. در غیر این صورت بهتر است به سراغ طلای آب شده یا صندوق طلا در بورس بروید.

منابع: learn.apmex | jewelrynotes | bajajfinserv.in